Czytanie:

– Nie odpytujemy ucznia z głośnego czytania przed klasa. Powinien czytać tylko tekst opracowany w domu.

– Nie ponaglamy tempa czytania. Nie wymagamy czytania na czas. Uczeń potrzebuje dłuższego czasu na analizę i syntezę czytanego tekstu, powinien wykonywać te czynności w indywidualnym tempie.

– Nie należy zadawać  większej ilości tekstu do czytania. Nauczyciel powinien wyznaczyć tylko fragment do czytania głośnego. Z tekstem dziecko może się zaznajomić, czytając go po cichu, może również przeczytać mu rodzic.

– Naukę wiersza rozkładamy na fragmenty i umożliwiamy zaliczanie częściami.

– Zezwalamy uczniowi odsłuchiwanie nagranych lektur szkolnych zamiast czytanie.

Pisanie:

– Uczeń z dysleksją  może popełniać błędy w samodzielnym pisaniu, pisaniu z pamięci, ze słuchu i przepisywaniu z tablicy. Mimo że zna reguły ortograficzne i gramatyczne, nie potrafi ich jednak zastosować.

– Nie omawiamy błędów ucznia przed całą klasą.

– Uczniowi z dysgrafią umożliwiamy pisanie prac kontrolnych na komputerze lub maszynie do pisania.

- W klasach V–VI zezwalamy na pisanie pismem drukowanym. Jeżeli nauczyciel nie jest w stanie odczytać pracy ucznia, wówczas czyta ją uczeń, wyjaśniając wszystkie wątpliwości ortograficzne.

– Zezwalamy na stosowanie dyktafonu w celu sporządzenia notatki z lekcji.

– Przy ustalaniu ogólnej oceny z języka polskiego uwzględniamy osiągnięcia z tego przedmiotu: zdolność logicznego myślenia, wnioskowania, abstrahowania. W wypowiedziach słownych nie bierzemy pod uwagę słownictwa, ale zawartość treściową.

– Przy ocenie prac pisemnych uwzględniamy wartość merytoryczną pracy, umiejętność argumentacji i kompozycji.

Błędy popełnione w pisaniu nie mogą obniżać wartości oceny.

Egzekwowanie wiadomości:

– Nie wywołujemy ucznia do odpowiedzi przy tablicy, powinien on odpowiadać z miejsca.-

– Nie porównujemy jego odpowiedzi z odpowiedziami innych uczniów.

 

 

Kryteria poprawności i oceny pracy uczniów, u których stwierdzono dysleksję rozwojową oraz zagrożonych dysleksją

 

 

I. Prace literackie z języka polskiego

 

KRYTERIA:

1. Zgodność treści wypracowania z tematem.

2. Poprawność materiału rzeczowego.

3. Stopień wyczerpania materiału.

4. Umiejętność podsumowania, wnioskowania, uogólniania.

5. Kompozycja wypracowania (proporcjonalność, spójność, logiczność wywodu, cechy typowe dla żądanej formy).

6. Język i styl:

·  poprawne pod względem znaczeniowym zastosowanie słownictwa, także w związkach

frazeologicznych,

· poprawna odmiana wyrazów, łączenie wyrazów w zdania i zdań pojedynczych w zdania

złożone,

· różnorodność struktur składniowych,

· trafny dobór środków językowych (m.in. unikanie wulgaryzmów, nieuzasadnionych

kolokwializmów, powtórzeń wyrazowych, zbytniej skrótowości czy też rozwlekłości

wypowiedzi, pustosłowia, mieszania stylów),

· dostosowanie stylu do sytuacji komunikacyjnej, formy wypowiedzi.

Tego typu prace mogą być napisane na maszynie lub komputerze. W wypadku pracy napisanej odręcznie zwracamy uwagę, że estetyka pracy jest istotna, ale nie najważniejsza. Na wysokość oceny nie ma wpływu liczba popełnionych błędów ortograficznych. Poprawność ortograficzną należy ocenić opisowo, podając liczbę popełnionych błędów. Sprawdzając pracę, nauczyciel powinien w każdej linijce na marginesie zaznaczyć fakt wystąpienia błędów ortograficznych (tyle kropek ile błędów w linijce).

Poprawa pracy przez ucznia:

Zadaniem ucznia jest ich odszukanie, poprawienie za pomocą słownika ortograficznego i wyjaśnienie zasad pisowni. Poprawa musi być wykonana pismem ręcznym. W poprawie należy zwrócić uwagę na czytelność pisma, estetykę pracy oraz zastosowanie wyjaśnianych zasad.

 

OCENA CELUJĄCA

· oryginalne, twórcze ujęcie tematu,

 · pełne zrozumienie tematu, bogaty materiał literacki,

· pomysłowy, niestereotypowy, funkcjonalny układ treści,

· zachowanie proporcji między częściami pracy,

· akapity,

· bardzo bogate słownictwo,

· zgodna z normą fleksja i frazeologia,

· styl dopasowany do sytuacji komunikacyjnej, formy wypowiedzi,

· język indywidualny.

 

OCENA BARDZO DOBRA

· zgodność z tematem,

· bogaty materiał rzeczowy,

· prawidłowa, logiczna kompozycja, w miarę oryginalna,

· samodzielność wnioskowania, uogólniania, oceny i sądów,

· proporcjonalność między częściami pracy,

· akapity,

· styl bezbłędny, dopasowany do sytuacji komunikacyjnej,

· bogate, poprawne pod względem znaczeniowym słownictwo i frazeologia,

· zgodna z normą fleksja i frazeologia.

 

OCENA DOBRA

· właściwe zrozumienie i ujęcie tematu,

· dopuszczalne drobne odstępstwa od tematu i nieścisłości merytoryczne,

· w miarę poprawna kompozycja – dopuszczalne niewielkie usterki, np. brak właściwych

proporcji między częściami pracy,

· styl poprawny, jednorodny,

· zachowane akapity,

· dopuszczalne drobne błędy frazeologiczne, fleksyjne, nieliczne składniowe.

 

OCENA DOSTATECZNA

· poprawne opracowanie tematu, ale niepełne i odtwórcze,

· dopuszczalny jeden poważny błąd merytoryczny,

· liczne błędy w zakresie spójności wypowiedzi, logicznego jej uporządkowania, ale

tekst zrozumiały, myśl przewodnia czytelna,

· ubogie słownictwo, błędy fleksyjne i frazeologiczne,

· brak dbałości o przejrzystą, proporcjonalną kompozycję.

 

OCENA DOPUSZCZAJĄCA

· wyraźnie odtwórczy charakter pracy,

· minimalny zakres i poprawność przywołanego materiału rzeczowego,

· poważne błędy w układzie treści (brak wstępu, proporcji itp.),

· brak myśli przewodniej,

· ubogie słownictwo, nieznajomość znaczeń pewnych wyrazów,

· liczne błędy fleksyjne i frazeologiczne,

· liczne powtarzające się błędy w zakresie budowy zdań, wytyczania ich granic,

· brak akapitów,

· nieprawidłowy dobór środków językowych /wulgaryzmy, kolokwializmy, wielosłowia,

pustosłowie, mieszanie stylów/.

 

OCENA NIEDOSTATECZNA

· praca w ponad 50% nie na temat,

· brak zrozumienia tematu,

· bardzo ubogie słownictwo,

· kompozycja niewłaściwa, chaotyczna,

· liczne, powtarzające się, rażące błędy fleksyjne i frazeologiczne.

 

Czas pisania prac klasowych jest wydłużony o 20 minut – uczniowie dyslektyczni po wcześniejszym uzgodnieniu z nauczycielem mogą przyjść już na przerwie, nie przepisują tematu, oznaczają tylko jego numer.

 

II. Sprawdzenie umiejętności z zakresu ortografii i interpunkcji

Do sprawdzania tych umiejętności służą teksty przygotowane specjalnie dla uczniów dyslektycznych.

Są to:

· Listy wyrazów zawierające trudności ortograficzne, będące przedmiotem dyktanda.

Dyslektyk musi wyjaśnić regułę ortograficzną słów wybranych z tekstu pisanego

przez kolegów. Wybrane słowa nauczyciel wcześniej wypisuje na kartce.

 

· Pisanie z pamięci krótkiego tekstu (zwykle 8 zdań) wyuczonego na pamięć w ramach

wcześniej prowadzonych zajęć terapeutycznych.

 

· Uzupełnianie luk w tekście dyktanda – zastosować można ogólne kryteria WSO.

 

· Regularne ocenianie ćwiczeń z zeszytu ORTOGRAFFITI – ćwiczenia można traktować

jako pracę dodatkową, wymagania ponadprogramowe. Należy zastosować oceny:

celującą lub bardzo dobrą. Nawet jeśli są poprawki, uczeń potrafi od razu je wyjaśnić.

 

· Ocenianie na lekcji ortograficznej wykonanych przez ucznia fiszek i słowniczków

z kłopotliwymi wyrazami.

Pozostali uczniowie wiedzą, Ŝe uczeń dyslektyczny musi wykonać dodatkową pracę, nie ma

Ŝadnych przywilejów. Odrębne wymagania są wówczas akceptowane przez kolegów z klasy.

 

III. Kartkówki, sprawdziany z nauki języka, teorii literatury, znajomości treści lektury

Uczeń dyslektyczny otrzymuje osobny, gotowy zestaw pytań, dzięki temu ma czas na zastanowienie.

Praca oceniana jest na podstawie ogólnych kryteriów. Nie należy brać pod uwagę

błędów ortograficznych.

 

IV. Ocena wypowiedzi ustnych

Biorąc pod uwagę fakt, że dyslektycy niechętnie i z wielkim lękiem wypowiadają się na forum klasy, oceny należy dokonywać okazjonalnie, w czasie dłuższych, spontanicznych wypowiedzi.

Nie należy stosować odpytywania przy tablicy.

Kryteria:

· zgodność wypowiedzi z tematem,

· umiejętność porównywania, wnioskowania, oceniania, zestawiania informacji z różnych

źródeł.

 

V. Ocena recytacji utworu poetyckiego lub fragmentu prozy

Uczeń dyslektyczny otrzymuje do pamięciowego opanowania fragment krótszy niż jego koledzy z klasy (zwykle 20 wersów). Decyduje też o tym, czy prezentuje interpretację na forum klasy.

 

OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który:

· przedstawia oryginalną, niepowtarzalną interpretację utworu,

· zmienia tempo mówienia, moduluje głos, wprowadza elementy dramy,

· wygłasza tekst bez żadnych pomyłek.

OCENĘ BARDZO DOBRĄ otrzymuje uczeń, który:

· wygłasza tekst prawie bezbłędnie (dopuszczalne 2 pomyłki),

· zwraca uwagę na znaki przestankowe, tempo mówienia, modulację głosu,

· recytując pozostawia miłe wrażenie artystyczne.

 

 

OCENE DOBRĄ otrzymuje uczeń, który

· wygłasza z pamięci utwór (dopuszczalne 4 pomyłki, które sam naprawia),

· stara się interpretować utwór,

· zwraca uwagę na znaki przestankowe.

OCENĘ DOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który:

· mechanicznie odtwarza utwór,

· nie próbuje go interpretować,

· popełnia pomyłki, które poprawia nauczyciel.

OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który:

· wypowiada tekst bez próby interpretacji,

· ma kłopoty z odtwarzaniem utworu z pamięci.

OCENĘ NIEDOSTATECZNĄ otrzymuje uczeń, który:

· nie podjął nawet próby nauczenia się tekstu na pamięć.